عزیز عاشقی، «پیرترین راهنمای گردشگری کشور» پس از بیش از نیم قرن زندگی با مجموعهی آثار باستانی تخت سلیمان، بر بلندای «چهار تپه»، مشرف بر تخت سلیمان، برای همیشه آرمید.
«عزیز عاشقی» که عنوان «پیرترین راهنمای گردشگری کشور» را به خود اختصاص داده بود. پس از بیش از نیم قرن زندگی با آثار باستانی تخت سلیمان روز چهارشنبه 27 مهرماه 1390در سن 84 سالگی برای همیشه، از این مجموعهی باارزش خداحافظی کرد و بسیاری از کسانی که سالها بود تخت سلیمان را با عزیز عاشقی میشناختند در حزن و اندوه فرو برد.
عاشقی، در سال 1306 در روستای احمدآباد سفلی تکاب در 10 کیلومتری مجموعهی باستانی تخت سلیمان از دامن مادری کُردزبان دیده به جهان گشود.
به گفتهی خودش به دلیل مشکلات زمان خود فقط موفّق به خواندن 3 کلاس اکابر شد. 2 سال پس از جنگ جهانی دوم به عنوان یکی از اعضای گروه 10 نفری که در حفاری و کاوش در این مجموعه کار میکردند همکاری خود را با «اشمیت» آلمانی آغاز کرد که پس از مرگ اشمیت، «رودلف ناومان» جایش را گرفت و عزیز همچنان به عنوان حفار و نگهبان به کار خود ادامه داد.
این نگهبان پیر میگفت: «روزمزد بودم، روزی 5 تومان با چهار سر عائله به مدت هفت سال، گاه تا سه ماه حقوق من را نمیدادند. 5 سال قبل از انقلاب مرا رسمی کردند.»
وقتی از او میپرسیدند چرا دنبال شغل دیگری نرفتی؟ میگفت: «من از صبح تا شام اینجا بوده و هستم حتی روزهای تعطیل، با هر خشت اینجا آشنام. با هوای اینجا نفس میکشم. همه را میبینم، میشنوم، صدای دریاچه را، وزش باد را، صدای پای بازدیدکنندگان و صدایی که مرا میخواند با چشم دل باید ببینی تا بدانی که چه میگویم!»
این عاشق پیر، مدّت 20 سال با گروههای باستانشناسی و حفاری آلمانی ازجمله، باستانشناس بزرگ «گریشمن» همکاری نزدیک داشت و شاهد یافتن هشت دورهی تمدنی از زمان ماناها، مادها، هخامنشیان، اشکانیان، ساسانیان، خلفای عباسی، سلجوقیان، ایلخانان مغول بود.
عزیز، در طول حضور طولانی مدت خود در کنار مجموعهی تاریخی «تخت سلیمان» شاهد اتّفاقات تلخ و شیرین بسیاری بود. از کشف آثار باستانی ارزشمند تاریخی در عمق زمین تا درگیری با حفاران غیرمجاز که میخواستند به طمع پیدا کردن عتیقههای ارزشمند تیشه به ریشهی این اثر باارزش باستانی در استان آذربایجان غربی بزنند و نهایتاً شاهد غرق شدن 3 نفر در دریاچهی تخت سلیمان نیز بوده است.
مرحوم عاشقی، آنچنان به این آثار باستانی عشق میورزید که حتی بعد از بازنشستگی نیز نتوانست از آن، دل بکند و همچنان بهعنوان راهنمای گردشگران آثار تاریخی تخت سلیمان شب و روز خود را در جوار آن سپری میکرد و هم اکنون نیز بعد از نیم قرن زندگی در کنار این مجموعهی با ارزش، جسم بیجانش بنا به وصیتی که کرده است، بر تپهای مشرف بر تخت سلیمان، آرمیده تا به همگان درس وفا بیاموزد.
عاشقی، 2 دختر و 1 پسر داشت که از آن صاحب 13 نوه بود. میگویند او با زبانهای فارسی، کردی، انگلیسی، آلمانی و فرانسوی آشنایی داشت.
وی قبل از مرگش به صادق تنها فرزند خویش که هم اکنون در این مجموعه فعالیت میکند، وصیت کرده بود که پس از مرگ، او را بر بلندای کوه مشرف به تخت سلیمان که به «چهار تپه» مشهور است به خاک بسپارند. مجموعهی میراث جهانی تخت سلیمان در تکاب با قدمتی بیش از 3 هزار سال یکی از منحصر به فردترین آثار به جایمانده از هخامنشیان، اشکانیان، ایلخانان و ساسانیان است که در سال 1382 به عنوان چهارمین اثر تاریخی کشور در فهرست آثار جهانی به ثبت رسید.
مراسم ختم «عزیز عاشقی» روز پنجشنبه 28 مهرماه در کنار مجموعهی میراث تخت سلیمان برگزار شد.
شعر زیر را فرزندش چند سال قبل برای پدر سروده بود:
عشق بر میراث ایران کار مردان خدا است
عاشقی، از جملهی این مردم بیادعا است
از دل و جان عشق تختسلیمان شد عزیز عاشقی
تا ابد بر عهده و پیمان شد عزیز عاشقی
قالب او را تو گویی خاک اینجا ساخته
چون که عمرش را برای حرمتش پرداخته
زنده هم نام و هم کلامش باد باد
منزل هر دو جهانش ای خدا آباد باد
یادش گرامی باد و روحش شاد!
نظرات
احمد
01 آبان 1390 - 03:40سردبير جان خسته نباشيد خداقوت زحمات شبانهروزي به معني واقعي کلمه پيداست در بارگاه خداوند مأجور باشيد.
س
02 آبان 1390 - 06:13خدا رحمتش کند.
نیما
22 فروردین 1392 - 11:40خداوند رحمتش کند ، دست خیلی از انسانهای ناپاک را از تخت سلیمان قطع کرد حیف که الان از 20نفر کارشناسی که انجا هست یک هزارم مسئولیت و عشق او را ندارند.